آیا ایرانیها در ژنو کارشکنی کردند؟به گزارش خبرگزاری فارس، تنها کمی بعد از پایان نشست 3 جانبه کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، جان کری وزیر خارجه آمریکا و محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران که پایانیترین نشست ماراتن 3 روزه ژنو در سطح وزرای خارجه بود و درحالی که خبرنگاران به مدت بیش از 4 ساعت منتظر نتیجه نهایی مذاکرات بودند لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه مطلبی فاش کرد که مذاکرات به نتیجه نرسیده است.
دقایقی بعد از آن آقای ظریف و خانم اشتون نیز در کنفرانس خبری مشترک بر این مساله اذعان کردند و تاریخ دور بعدی نشست را با سازنده خواندن این دور از مذاکرات اعلام کردند.
درز این خبر از زبان وزیر خارجه فرانسه، به این شایعه که پاریس مانع اصلی توافق میان ایران و گروه 1+5 بوده است پایان داد و همه رسانهها پایان مذاکرات را با این سرخط که «فرانسه مانع توافق بزرگ هستهای در ژنو شد» اعلام کردند.
طی 2 روز گذشته از زمان پایان مذاکرات ژنو، تقریبا اغلب رسانههای مهم جهان درباره اینکه چرا فرانسه مانع توافق هستهای شده است گزارشها و تحلیلهای مفصلی منتشر کردند و اگر چه دیدگاههای مختلفی در این زمینه از نگاه کارشناسان عنوان شد اما همه تحلیلگران و کارشناسان در باب علل ممانعت پاریس از انعقاد توافق هستهای دیدگاههای مشترکی نیز داشتند. وجهه مشترک این تحلیلها فشار عربستان و اسرائیل به فرانسه برای جلوگیری از امضای توافقنامه بود.
جان کری وزیر خارجه آمریکا در کنفرانس خبری خود در پاسخ به سوالی درباره اختلاف واشنگتن با پاریس گفت: واشنگتن و پاریس بسیار نزدیک هستند، هرچند که طبیعی است برخی اختلاف نظرها نیز وجود داشته باشد.
یک روز بعد کری در مصاحبه با شبکه «سی بی اس» آمریکا گفت، من باید بگویم که نه تنها فرانسه، بلکه ما هم میخواستیم مطمئن شویم که زبان سخت و زبان واضح مورد نیاز را به کار بردیم تا مطمئن شویم که کارمان را درست انجام میدهیم و تصمیماتمان از هم گسیخته نباشد.
جان کری در اظهاراتش به طور ضمنی پذیرفت که فرانسه با متن و زبان توافق نامه موافق نبوده است و برای اینکه مواضع گروه 1+5 را از هم گسیخته نشان ندهد تاکید کرد که ما هم مانند فرانسه خواستار ادبیات سخت و واضح هستیم.
اما شبکه بی بی سی هم شب گذشته در گزارشی نوشت، «گفته میشود مخالفت فرانسه با پیشنویس موافقتنامه و اصرار این کشور بر تعطیلی تاسیسات هستهای اراک یکی از عمدهترین دلایل به نتیجه نرسیدن این دور گفتوگوها بود».
کاترین اشتون هم روز یک شنبه در مصاحبه اختصاصی با بی بی سی در پاسخ به این سوال که فرانسه در نرسیدن به توافق چقدر نقش داشت، این فرضیه را رد نکرد و به این گفته بسنده کرد؛ «فرانسه یکی از کشورهای گروه 3 + 3 است. من خیلی خوشحال شدم که لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه همانند بقیه وزیران خارجه، به مذاکرات پیوست.»
وزیر خارجه ایران نیز درباره مخالفت فرانسویها با متن پیشنهادی تصریح کرد: دیدگاه ها متفاوت است و کشورهای مختلف، دیدگاه های متفاوتی دارند و فرانسه هم دیدگاه هایی دارد که ما آنچه لازم می دانیم این است که کشورها بدانند این یک روند است و احترام متقابل، موضع برابر و توجه به حقوق مردم ایران میتواند مذاکرات را به نتیجه برسد و گرنه پایداری نخواهد داشت.
ظریف بعدتر در مصاحبه با خبرنگاران ایرانی به طور واضح تر به کارشکنی فرانسه در روند مذاکرات اشاره کرده بود.
در حالیکه 2 روز از پایان مذاکرات ژنو میگذرد وزیر خارجه آمریکا با چرخاندن لحن و زبان خود تصریح کرد که فرانسه در نشست «ژنو» در خصوص توافق هستهای با ایران با 5 قدرت بزرگ جهان همراه بود اما ایران توافقنامه را نپذیرفت.
اظهارات جان کری درحالی مطرح میشود که هنوز صحبتهای 2 روز گذشته وی از روی خروجی بعضی از رسانههای جهان پایین نیامده است و مواضعاش درباره فرانسه همچنان در تحلیلهای کارشناسی درباره مذاکرات ژنو مورد استناد قرار میگیرد.
در باب این چرخش ناگهانی مواضع آمریکا باید به این نکته اشاره کرد که سیاست مقصرسازی طرف غربی که در دوره های گذشته از چند روز قبل از مذاکرات شروع میشد و در متن مذاکرات به اوج خود میرسید اینبار به انحراف کشیده شده و نتیجه مورد دلخواه غربیها را به دنبال نداشته است.
اینکه چرا جان کری 2 روز بعد از پایان مذاکرات ژنو به این نتیجه رسیده است که ایران توافق هستهای ژنو را نپذیرفته است ابهامات بزرگی را پیش روی افکار عمومی جهان قرار میدهد. آمریکا در برابر ایران آنقدر سخاوت ندارد که کارشکنی ایرانیها را پنهان کند و اجازه دهد یکی از متحدانش آماج انتقادها قرار بگیرد.
اما دلیل اصلی آن را باید در وجهه مثبتی که ایران از مذاکرات ژنو از خود برجا گذاشت جستجو کرد. غربیها که همواره ایران را مقصر اصلی عدم توافق هستهای معرفی میکردند و با استفاده از شانتاژ رسانهای آن را به دنیا القاء میکردند ناگهان خود را در میان هجمه سنگینی دیدند که براساس آن شکاف در گروه 1+5 منجر به ناکام ماندن مذاکرات شده است.
این مساله از این زاویه برای آنها بسیار مهم است که اگر در مذاکرات بعدی هم دو طرف به توافق نرسند از همین حالا مقصر آن برای مردم جهان مشخص شده است و بدون شک این مقصر طرف غربی است.
مطرح شدن این مساله در این زمان و چند روز قبل از آغاز دور بعدی مذاکرات در ژنو برای غربیها «علی السویه» است اما برای ایران ممکن است پیام منفی دربرداشته باشد. آمریکا با مقصر جلوه دادن ایران زمینه را برای دور بعدی مذاکرات آماده میکند و وجهه مثبتی که ایران از خود برجا گذاشته است را تخریب میکند.
پیام بد آن برای ایران نیز این است که نشان میدهد گروه 1+5 قصد دارد مواضع منفی خود علیه ایران را هماهنگ کند.