سوء استفاده از باورهای ساده مردم

اعتقادات، سادگی، یا مشکلات آن‌ها به آسانی مورد سوءاستفاده قرار مي‌گیرد و در کنار باور کورکورانه این افراد، «خرافات» به معضلی تبدیل مي‌شود که سطح فرهنگی و اجتماعی جامعه را به زیر مي‌کشد. القاي پوچ‌گرایی، گسترش آسیب‌های اجتماعی، سلب اراده از افراد و صدمات روحی و روانی، تنها قطره‌ای از دریای آسیب‌های رواج این خرافات در جامعه است.

یک میلیون تومان، هزینه گشایش بخت!

آگهی سبز رنگ پر از کلماتی است که هر یک به شرط حقیقت، مي‌تواند دوای درد بسیاری از مشکلات باشد. کلماتی که در وهله اول، وسوسه‌کننده و جذاب به نظر مي‌رسند: «‌رزق و روزی، زبان بند، گشایش بخت، محبت، جدایی، شفاء، ابطال سحر و ...» بالای برگه حدیثی به نقل از حضرت علی (ع) آورده شده با این مضمون که سلاح مومن دعا است، و بلافاصله زیر این حدیث نوشته: انجام تمامي امور دعانویسی! هم چنین تضمین داده که با یک تماس مشکل حل خواهد شد و خود را با نام «سید آذری» معرفی کرده.

خانمی‌بعد از اولین بوق گوشی را بر مي‌دارد و مي‌گوید هر آنچه در آگهی آمده 90 تا 95 درصد قابل انجام است و حاج آقا از ساعت 4 به بعد این کار را انجام مي‌دهند. توضیح مي‌دهد: «حاج آقا   4موکل (جن) دارد. اگر طلسم محبت بخواهید موکل‌های ایشان گوشتی را مي‌خورند که انگار گوشت تن شخص مورد نظر شماست. بعد سراغ او مي‌روند، روی ذهنش کار مي‌کنند، او را بی قرار مي‌کنند. او هم فکر مي‌کند بی قرار شماست، مطیع کامل شما خواهد شد  وجز شما هیچ کس را نمی‌بیند!»

مي‌گوید دعای خالی کاغذی 50 هزار تومان است و 30 تا 35 روز تاثیر دارد. دعای محبت کاغذی 100 هزار تومانی است و ظرف 30 روز باطل مي‌شود و باید یکی دیگر بگیرید. جادوی محبت اما دائمی‌است، کافیست 400هزار تومان بپردازید و یک لوح برنجی را همیشه به گردن بیندازید تا کسی را که مي‌خواهید دست و پا بسته در اختیار داشته باشید. طلسم زبان بند دائمی‌هم 200 تا 300 هزار تومان قیمت دارد و با آویختن آن به گردن، کسی روی حرف شما حرف نخواهد زد.

گشایش بخت اما بسته به میزان قدرت طلسم، 500 هزار تا یک میلیون تومان هزینه برمی‌دارد. حاج آقا سرکتاب باز مي‌کنند و موکل هایشان شبانه از گوشه و کنار و به خصوص قبرستان‌ها، هر آنچه به عنوان طلسم بستن بخت برای شما خاک شده در مي‌آورند. هم چنین لازم است دعایی را سر اذان بسوزانید و با خود به حمام برده در آب آن غسل کنید.

این خانم که گویا منشی حاج آقاست توضیح مي‌دهد:« وقت اذان همه چیز از زمین مي‌رود و فقط موکل‌ها مي‌مانند. دعا باید وقت اذان سوزانده شود که موکل‌ها روی زمین تنها باشند!» وقتی مي‌پرسیم چرا حاج آقا فقط ساعت 4 بعدازظهر به بعد حضور دارند و همین حالا نمی‌شود با ایشان صحبت کرد، به جواب جالبی مي‌رسیم: «حاج آقا دبیر هستند و روزها در مدرسه تدریس مي‌کنند.»

طلسم و دعا با پیک رایگان!

منشی حاج آقا در ادامه درباره اینکه چگونه دعا یا طلسم را به دست مردم مي‌رساند، مي‌گوید:« دفتر حاج آقا در هشتگرد است و ما پیک رایگان داریم و طلسم و دعا را با پیک ارسال مي‌کنیم. برای پرداخت هزینه دعا و طلسم  نیز شماره حساب مي‌دهیم و پس از پرداخت وجه، از طریق بانک استعلام مي‌کنیم و سپس دعا را ارسال مي‌کنیم» اما به راستی چه میزان استقبال از این خرافه‌ها مي‌شود؟ منشی حاج آقا در این باره مي‌گوید: «مشتری‌هایمان زیاد است و باید از قبل وقت بگیرید. حاج آقا هم در ساعات و زمان‌هایی خاص دعا و طلسم مي‌کنند و ...»

دعا نویسان از اعتقادات مردم سوءاستفاده مي‌کنند

«به طور کلی هر گاه افراد جامعه با مشکلات متعددی رو‌به‌رو باشند که توانایی برطرف کردن آن را نداشته باشند، به خیالپردازی و خرافه روی مي‌آورند و در این راه، اغلب از افرادی کمک مي‌گیرند که ادعای سحر و جادو دارند.» امان ا... قرایی مقدم، جامعه‌شناس در گفت و گو با «قانون» با اشاره به این اظهارات، مي‌افزاید که انسان از تبیین حوادثی که بر او وارد مي‌شود عاجز و ناتوان است و در طول تاریخ در هر جسمی‌اعم از سنگ و درخت و حیوان و با هر شبه نیرویی از قبیل جادو و سحر به دنبال آنچه از او توانا‌تر باشد گشته.

وی ریشه پیدایش جادوگران و رجوع مردم به آن‌ها را در همین ناتوانی نامیده و با اشاره به اینکه ساحران با ادعای در اختیار داشتن نیروهای خیر و شر اعتماد مردم را جلب مي‌کردند، مي‌گوید: «دعا نویس ها، رمال‌ها و فالگیرها ادامه دهنده راه همان جادوگران هستند. این افراد از اعتقادات مذهبی مردم سوءاستفاده مي‌کنند و بعضا حتی با توسل به نام قرآن، سعی مي‌کنند فریب خود را حقیقت جلوه دهند. جالب اینجاست که اکثر مردم این را مي‌دانند.

این روزها  کمتر کسی است که از فریبکاری دعانویسان بی‌خبر باشد، با این حال نمی‌خواهند بپذیرند و هم چنان اعتماد مي‌کنند.» قرایی مقدم با اشاره به اینکه بسیاری از زنان و دختران جوان در جریان اعتماد به این افراد مورد آزار و اذیت قرار گرفتند، مي‌افزاید: « نه تنها از این افراد مشکلی حل نشد، بلکه مشکلی بر مشکلاتشان افزوده شد. همه این اخبار را بارها و بارها شنیدیم و تاسف خوردیم، با این حال باز هم جهالت به خرج داده و اعتماد مي‌کنیم.»

چرا مردم به دعانویسان اعتماد می‌کنند؟

قرایی مقدم با اشاره به اینکه زمانی سطح سواد را عامل ترویج خرافه‌گرایی مي‌دانستیم، ادامه مي‌دهد: «مردم خرافه‌گرا در آن دوران معتقد بودند زمین روی شاخ گاو است. با این مثل به زلزله اشاره مي‌کردند و نمی‌دانستند عامل آن در واقع انرژی ذخیره شده زمین است. امروزه علم پیشرفت کرده با این حال هم چنان مردمی ‌خرافه‌پرست هستیم چرا که خرافه در پرورش اجتماعی ما ریشه گرفته.»

این جامعه‌شناس، باور خانواده را ریشه تمایل به خرافه در فرزندان مي‌داند و با تاکید بر اینکه فرقی نمی‌کند شمال شهر زندگی کنی یا جنوب شهر، مي‌افزاید: «خرافه، خرافه است و فقیر و ثروتمند نمی‌شناسد. دختری که شاهد است مادرش هر روز از ترس دعا و طلسم خانه را مي‌گردد و دعانویس و فالگیر جزو لاینفک زندگی او هستند، ناخواسته در مواجهه با اولین مشکل دست به دامان جادو خواهد شد. بچه‌ای که از وقتی به یاد داشته دعا به گردنش انداخته‌اند یا به هر وسیله‌ای متوسل شده اند تا از چشم زخم در امان باشد، هرگز آنچه را دیده فراموش نمی‌کند. شاید در آینده به کذب بودن آن واقف شود اما در زمان درماندگی، به آن پناه مي‌برد.» به گفته وی، گرایش افراد به خرافه در اکثر موارد ریشه در کودکی آن‌ها دارد و به همین دلیل است که افراد حتی با وجود پیشرفت علم حاضر نیستند دست از آن بردارند.

خرافه‌ پرستی، یکی از شاخص‌های عقب‌ماندگی در کشورها

صرف هزینه‌های هنگفت و بی‌بازگشت، القاي افکار نادرست، رواج پوچ‌گرایی و نفی زندگی، سلب اراده و قدرت از انسان و تقدیم آن به افراد دیگر به اسم نیروهای فراانسانی، تنزل سطح فرهنگی و اجتماعی و تاثیرات مخرب دراین زمینه، صدمات روحی و روانی و نشانه‌ای از عقب‌ماندگی جامعه، تبعات منفی و آسیب هایی است که جامعه به لحاظ ترویج خرافه با آن مواجه خواهد شد.

این استاد دانشگاه خرافه‌گرایی را در تمام دنیا، کم یا زیاد رایج مي‌داند و تاکید دارد در بزریل افرادی را دیده که جنگل مي‌پرستیده اند و بد و خوب زندگی را به خشم یا خوشایند جنگل مرتبط مي‌دانسته‌اند. در آمريكا نعل اسب را خوش يمن مي‌‏دانند و در انگليس نيز خرافات هم چنان وجود دارد و مردم هنوز احضار روح مي‌کنند و این در حالی است که خرافه پرستی، یکی از شاخصه‌‌های عقب ماندگی در کشورهاست.

مرجع: قانون