خیال تاجگذاری سلفی‌ها در سوریه

هر چند عربستان و ایالات متحده به مرور بیشتر در مسائل سوریه درگیر می‌شوند ولی آنها تنها بازیگران این صحنه نیستند. شواهد جدید با ادعای تحویل پرونده سوریه به عربستان از سوی قطر در تناقض است و نشان می‌دهد همچنان رقابت بین عربستان سعودی و قطر ادامه دارد.

به گزارش تابناک و به نقل از فارین پالیسی، پیروزی حزب‌الله در نبرد القصیر در سوریه، باعث به پا خاستن حامیان جریانهای سلفی در سوریه شده است. در واکنش به این اتفاق، قطر از طریق یوسف القرضاوی و شبکه الجزیره به همراه شخصیت‌های مهم سلفی مصری به خود حالت تهاجمی گرفتند. این جمع به طرفداری و تبلیغ جبهه اسلامی سوریه (SIF) مشغول شده‌اند و جهاد علیه حکومت سوریه را واجب اعلام کردند. از این طریق، جبهه اسلامی سوریه که مجموعه‌ای برای اتحاد گروه‌های سلفی است و ادعا می‌شود بعترین نیروهای معارض در سوریه را در اختیار دارد، دست به بهره‌برداری زده است.

جبهه اسلامی سوریه یا SIF که رهبری آن در ست اصلی‌ترین گروه تشکیل دهنده آن یعنی جنبش اسلامی احرار الشام (HASI) است، همکاری گسترده‌ای با گروه وابسته به القاعده یعنی جبهه‌النصره و سایر گروه‌های شورشی سوریه دارد. این جبهه هرچند با ارتش آزاد سوریه (FSA) و ائتلاف ملی سوریه نیز همکاری می‌کند ولی آنها را به عنوان نماینده همه معارضین سوری به رسمیت نمی‌شناسد.

هدف نهایی SIF ایجاد حکومتی بر پایه عقاید مذهبی خود در سوریه است. این گروه تاکنون در مواردی گفته است که با هر دخالت خارجی توسط کشورهای در سوریه مخالف است و رهبران آن تهدید کرده‌اند که به هر نیروی خارجی که چه به قصد حمایت یا دشمنی وارد سوریه شود، حمله می‌کنند.

این جبهه در ویدئویی در آخر سال 2012 و در 22 دسامبر این سال، تشکیل خود را اعلام کرد و از زمان تشکیل آن با حضور یازده گروه مسلح تاکنون، نیروهای آن در دوازده استان از سیزده استان سوریه فعالیت داشته‌اند.

در دو هفته گذشته، حسان عبود ابو عبدالله الحماوی رهبر این جبهه برای اولین بار علنا در شبکه تلویزیونی الجزیره ظاهر شد، در یک کنفرانس در قاهره درخواست پیوستن یه جهاد در مصر را مطرح کرده است و در شبکه تلویزیونی سلفی‌های مصر یعنی شبکه الناس سخنرانی کرده است. به این ترتیب بازیگران اصلی جریان سلفی که در قاهره و قطر نفوذ دارند، تلاش دارند این جبهه را به عنوان رهبر نهایی معارضین سوری جا بزنند.

در شرایط فعلی جبهه اسلامی سوریه، با هر راه حل سیاسی و نیز مداخله بین‌المللی مخالفت می‌کند. برای مثال در 13 ژوئن عبود در کنفرانس قاهره در حالی که اعلام جهاد کرد ولی اظهار داشت که هر نیروی خارجی که پای خود را چه به حمایت و چه به مخالفت با دولت سوریه در این کشور بگذارد، نیروی اشغالگر فرض خواهد شد. این در حالی است که بعدا وی از ارسال سلاح به سوریه برای تقویت مخالفین ابراز خوشحالی کرد.

جنبش اسلامی احرار الشام (HASI)که اولین حضور جدی قوای آن به ابتدای سال 2012 مربوط می‌شود به جایی رسیده که ادعا می‌شود که قویترین گروه در بین مخالفان مسلح شده است. عبود رهبر این گروه، فرماندهی نظامی آن را نیز در دست دارد و شخصیت‌های مهم آن در ساختار فرماندهی آن نقش دارند. در منشور سیاسی این جبهه ابهاماتی وجود دارد و در حالی که مفهوم دمکراسی در آن رد شده است ولی به تعیین انتخابی رهبران مادامی که در چارچوب مذهبی مورد نظر باشند اشاره شده است.

حداقل از سپتامبر 2012 (شهریور 91) به این سوی نیروهای احرار الشام در همه پیروزی‌هایی که شورشیان سوری به دست آوردند، نقش داشته است و از جمله در چهارم ماه آوریل، نیروهای سلفی در کنار همدیگر توانستند رقه تنها مورد مرکز استانی را که تاکنون موفق شده‌اند، از کنترل نیروهای دولتی خارج کنند.

از نقطه نظر سیاسی، نیروهای احرار الشام بهترین تسلیحات را در بین نیروهای مخالف در اختیار دارند. آنها معمولا از تانک و ادوات نظامی (T-72s, T-62s, T-54s ,2S1 Gvozdikas)، موشک‌های هدایت شونده ضدتانک (AT-3 "Saggers" , AT-5 "Spandrels") و در مواردی راکت‌اندازهای ساخت کرواسی استفاده می‌کنند.

این در حالی است که تحرکات این جنبش سلفی به مسائل نظامی محدود نمی‌شود. آنها از منابع مالی گسترده پمپاژ شده خارجی برای به دست آوردن دل مردم محلی و انجام خدمات اجتماعی استفاده می‌کنند. بخشی از این فعالیت‌ها مورد حمایت سازمانهای ترکیه و قطری است. جنبش در بعضی ویدئوهای منتشر شده از فعالیت‌های خود به این حمایت‌های خارجی اعتراف کرده است. احرار الشانم شبکه گسترده‌ای برای توزیع سهمیه‌های غذا، آب و سوخت در مناطق شمالی سوریه ایجاد کرده است.

در هشتم ماه ژوئن عبود رهبر این گروه یک مصاحبه 48 دقیقه‌ای با شبکه الجزیره انجام داد که اولین باری بود که هویت واقعی وی اعلام می‌شد. در این مصاحبه وی هر گونه ارتباط تشکیلاتی با القاعده را تکذیب کرد. وی به عملیات مشترک با گروه جبهه النصره اعتراف کرد و از سرسختی آنها تقدیر کرد. یک تفاوت بین احرار الشام و جبهه النصره آن است که احرار الشام تاکنون تمایلی به فعالیت در خارج از سوریه از خود نشان نداده است.

بنا به گزارش فارین پالیسی، مهمترین منابع مالی این گروه کمک‌های شبکه وابسته به شیخ سلفی کویتی حجاج العجمی، شیخ سوری مستقر در عربستان یعنی عدنان العرور، سیاستمدار سلفی کویتی حکیم المطیری و افراد دیگری در قطر هستند.

شبکه الجزیره، علاوه بر عبود، در هفته بعد برنامه سی دقیقه‌ای را به رهبران چهار گروه مسلح سلفی دیگر یعنی لوا التوحید، صقور الشام، کتائب الفاروق و لوا الاسلام اختصاص داد. این حرکت الجزیره نشانه‌ای از گرایش این شیخ‌نشین به حمایت همه جانبه از این گروه‌ها و تقویت آنها در مقابل ارتش آزاد سوریه دانسته شده است. در مورد دیگر، در بیست و سوم ژوئن، پیش از این که حتی ویدئو تهیه شده از بمب‌گذاری در حلب توسط احرار الشام در وبسایت‌های این گروه منتشر شود در شبکه الجزیره نمایش داده شد.

این رفتار قطر و سلفی‌های مصر نشان دهنده آن است که هر چند عربستان و ایالات متحده به مرور بیشتر در مسائل سوریه درگیر می‌شوند ولی آنها تنها بازیگران این صحنه نیستند. علاوه بر این، شواهد فوق با ادعای تحویل پرونده سوریه به عربستان از سوی قطر در تناقض است و نشان می‌دهد همچنان رقابت بین عربستان سعودی و قطر ادامه دارد.