خبرگزاری فارس، تاکنون دو گزارش در خصوص رویکردهای بیبیسی فارسی در قبال انتخابات ریاستجمهوری ایران در اختیار مخاطبان فهیم خود قرار داده است. در گزارش اول، علت انتخاب بیبیسی فارسی بهعنوان محور فعالیتهای رسانهای رسانههای غربی فارسیزبان علیه انتخابات تشریح شد و همچنین نتیجه گرفته شد که بالغ بر 70 درصد ادبیات بیبیسی فارسی در ربط با انتخابات، در خدمت دو جریان شناخته شده انحراف و فتنه است. گزارش دوم نیز به خیالپردازیهای هستهای بیبیسی فارسی اختصاص داشت و رویکرد این رسانه فارسیزبان در خصوص تاثیر انتخابات بر مواضع هستهای ایران مورد مداقه قرار گرفت.
گزارش پنجم در شرایطی تقدیم مخاطبان گرامی میشود که نتیجه احراز صلاحیتها توسط شورای نگهبان قانون اساسی اعلام شده است و طبعا بیبیسی نیز تمرکز فعالیت خود را بر این مساله نهاده است.
* حمله گسترده به جمهوری اسلامی بهخاطر رد صلاحیت یک کاندیدا
در اینکه بیبیسی فارسی هیچ احساس قرابتی با هیچیک از کاندیداهای وفادار به نظام جمهوری اسلامی ایران ندارد تردیدی نیست اما این رسانه در استفاده از فرصتها برای حمله به نظام جمهوری اسلامی ایران به خوبی استفاده میکند، ولو اینکه موقتا پشت سر یک جناح در نظام اسلامی و علیه جناح دیگر قرار گیرد.
عدم احراز صلاحیت یکی از کاندیداهای ریاستجمهوری ایران که فردی شناختهشده است و به احتمال زیاد، عدم احراز صلاحیت او ناشی از کهولت سن و نداشتن سلامت جسمانی لازم برای بهعهده گرفتن چنین سمتی است، محور اصلی حملات بیبیسی فارسی به جمهوری اسلامی ایران و بالاخص نهاد شورای نگهبان قانون اساسی بوده است.
این در حالی است که دو کاندیدای اصلاحطلب و شناخته شده که تفکراتشان به شخص مورد نظر بیبیسی نزدیک است، تایید صلاحیت شدهاند و مشخص است که شورای نگهبان قصد نداشته است که سلایق مختلف را از حضور در انتخابات محروم سازد.
بیبیسی فارسی توضیح نداده است که آیا ممکن است در بریتانیا کسی که دچار کهولت سن است، مسوولیت اجرایی را بهعهده بگیرد؟ آیا دو حزب کارگر و محافظهکار بریتانیا با چنین کاندیدایی وارد میدان رقابت میشوند؟
* بیبیسی فارسی و عدم احراز صلاحیت آیتالله هاشمی رفسنجانی
بیبیسی فارسی بلافاصله پس از اعلام فهرست کاندیداهای احراز صلاحیت شده، یادداشتی را به قلم «سعید برزین» در خصوص عدم احراز صلاحیت «آیتالله هاشمی رفسنجانی»، منتشر کرد که مشخص بود از ساعتها قبل آن را آماده کرده و برای این لحظه نگه داشته است.
بنگاه سخنپراکنی فارسیزبان دولت بریتانیا که معلوم نیست از کی دلسوز رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام شده است، مدعی است که رد صلاحیت آقای هاشمی رفسنجانی بهمنزله آسیب به اصل نظام است و البته باز هم مشخص نیست که بیبیسی فارسی از کی دلسوز نظام شده است؟
«ریزش پایگاه اجتماعی حکومت» ادعایی است که بیبیسی فارسی بهعنوان یکی از تبعات عدم احراز آیتالله هاشمی برای ریاستجمهوری مطرح کرده است. این ابهام هم از سوی بیبیسی فارسی مطرح شده است که ممکن است با عدم حضور هاشمی در انتخابات، عدهای دیگر حاضر به دادن رای نباشند.
در برابر این ادعاهای بیبیسی فارسی، باید گفت:
اولا، آیتالله هاشمی رفسنجانی از شخصیتهای شناخته شده نظام اسلامی است که از سوی مقام معظم رهبری به ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شده است. رد صلاحیت وی بهمعنای نفی شخصیت وی نیست بلکه به این معناست که با توجه به اینکه در سن 79 سالگی است، احتمالا قادر به اداره مسوولیتی چون ریاستجمهوری نیست، وگرنه وی دو بار رئیسجمهور ایران بوده و در سال 1384 نیز صلاحیتش برای ریاستجمهوری تایید شده است؛
ثانیا، شورای نگهبان قانون اساسی دست به حذف یک تفکر نزده است. دو تن از افراد شناخته شده دارای تفکرات نزدیک به تفکرات آیتالله هاشمی تایید صلاحیت شدهاند و این امر نشان میدهد که شورای نگهبان سلیقهای عمل نکرده است؛
ثالثا، افرادی که میخواستند به آقای هاشمی رای بدهند اگرچه نمیتوانند دیگر نام او را در برگه رای بنویسند، اما دستکم دو نام دیگر در فهرست کاندیداها وجود دارد که به آنها اجازه میدهد به آن تفکر رای بدهند، بنابراین دلیلی برای قهر کردن با صندوق رای ندارند؛
رابعا، انتخابات ریاستجمهوری در ایران همواره غیر قابل پیشبینی بوده است و مردم ثابت کردهاند که تصمیم نهایی آنها تا آخرین لحظه قابل پیشبینی نیست. بهنظر میرسد با تضارب برنامههای کاندیداهای پرتعداد، مردم باز هم برای انتخاب کسی که بهترین گزینه میدانند وارد عمل شوند و باز هم بیبیسی فارسی را در پیشبینی ریزش رای ناکام گذارند.
از سوی دیگر، بیبیسی فارسی تلاش کرده است که عدم احراز صلاحیت آقای هاشمی رفسنجانی را بهمعنای حمایت از یک کاندیدای خاص از نیروهای اصولگرا قلمداد کند. بهنظر میرسد بیبیسی از هماکنون در تلاش است تا نظام را متمایل به یک کاندیدای خاص نشان دهد تا در صورت پیروزی او، بار دیگر سلامت انتخابات زیر سوال رود. این پروژهای است که بیبیسی لحظاتی پس از اعلام فهرست کاندیداها کلید زده و انتظار میرود رسانههای فارسیزبان خارجی این خط سیر را تا روز انتخابات دنبال کنند.
این ادامه همان خط فتنه است که فارس در اولین گزارش خود به آن اشاره کرد. به این جملات بیبیسی فارسی توجه کنید: «واگذاری مساله به تصمیم ملت از طریق صندوق رأی کار خطرناکی بود که نباید میکردند. برای آنها بهتر این بود که گربه را همان دم حجله بکشند و کلک کار را همان ابتدا بکنند.»
این ادبیات که بیشتر شبیه گفتمان چالهمیدانی است، ادامه مسیر فتنه 88 است که بیبیسی فارسی آرزو دارد آن را در انتخابات 92 نیز مشاهده کند: «متهم کردن نظام اسلامی به اینکه نمیگذارد گزینه مدنظر مردم انتخاب شود!»
پاسخ این ادبیات بیبیسی را مردم یکبار در 9 دی 88 دادهاند و اگر لازم باشد باز هم خواهند داد؛ البته بعید است این بار یاران بیبیسی در برپایی فتنه در ایران از همان ابتدا موفقیتی کسب کنند.
دلسرد کردن مردم از انتخابات پروژهای است که بیبیسی فارسی کلید زده است و دیگر رسانههای معاند نیز دنبال آن را خواهند گرفت. به نتیجهگیری برزین در نوشتار خود توجه کنید: «در این اوضاع نیروهایی بهره خواهند برد که خواستار تحریم انتخابات و فراتر از آن، سرنگونی حکومت از طریق سرپیچی مدنی و یا مبارزه خشونتآمیز هستند.»
این ادعا بهمعنی آن است که با رد صلاحیت آقای هاشمی فضا رادیکالتر شده و ممکن است حرکات برانداز حتی با توسل به خشونت، شکل بگیرند. این هم بار دیگر یکی از خیالپردازیهای «ژول ورن»وار بیبیسی فارسی است که یک نمونه از آن در گزارش دوم مورد بررسی قرار گرفت. با حضور یا عدم حضور یک نفر در انتخابات هیچ اتفاق خاصی در ایران نمیافتد و این خصوصیت یک نظام مردمسالاری دینی است که وابسته به شخص و حتی جریان نیست.
ظاهرا بیبیسی فارسی اگرچه نمیتواند تحلیلهای خوبی ارائه کند اما میتواند «ژول ورن»های متعددی به جامعه بشری معرفی کند. چنین افرادی میتوانند رمان بنویسند و تخیلات خود را به رشته تحریر درآورند و بهعبارت دیگر به کاری بپردازند که بلد هستند، چرا که عرصه سیمرغ جولانگه آنان نیست.
فارس در تلاش است باز هم گزارشهایی از عملکرد بیبیسی فارسی در اختیار مخاطبان محترم قرار دهد.