ایران اکنون یک صادرکننده هسته ای است

جاناتان تیرون در مقاله ای که روز 28 بهمن 1391 (16 فوریه 2013) در پایگاه اینترنتی بلومبرگ منتشر شده، نوشت: «دانشمندان و تحلیل گران مسائل امنیتی که مناقشه یک دهه ای را درباره برنامه هسته ای ایران دنبال می کنند،‌ می گویند تحریم های بین المللی با هدف مجازات ایران به سبب برنامه هسته ای اش ممکن است بی تاثیر باشد. در حالی که تحریم های تجاری و مالی سبب قطع دسترسی ایران به برخی مواد از قبیل آلومینیوم و فولاد مورد استفاده برای ساخت نخستین نسل از تجهیزات هسته ای شده است اما این تحریم ها سبب شده است جمهوری اسلامی در یافتن راه حلی برای ابداعات در زمینه فن آوری باشد. اعمال تحریم ها سبب شده است هم اکنون ایران هم در موقعیت ساخت تجهیزات هسته ای بهتر و هم صادرات آنها قرار بگیرد».

بلومبرگ ادامه می دهد: «فرانک دالنوکی ورسس فیزیکدان مرکز مطالعات منع تولید سلاحهای هسته ای جیمز مارتین در کالیفرنیای آمریکا می گوید: عواقب جدی همه این تحریم ها این است که شما سبب تولید بومی این اجزاء شده اید. او گفت: این بدین معناست که کشور تولید کننده چیزهای بیشتری درباره فن آوری تجهیزات هسته ای خواهد آموخت و بنابراین هم اکنون آنها نه تنها درباره تولید این قطعات چیزهایی می دانند بلکه می توانند این اجزاء را به کشورهای دیگر نیز بفروشند».

تیرون با اشاره به اینکه ایران نه مشکل مواد خام دارد و نه مشکل دانش، ادامه می دهد: «از آنجایی که تحریم ها توانایی ایران را برای واردات مواد با کیفیت بالا و اجزاء مورد نیاز برای ساخت ترکیبات هسته ای کاهش داده است، داشتن منابع داخلی در ایران از جمله نفت، ماسه و روی بدین معناست که تهران می تواند بر موانع فنی پیش روی خود درباره ساخت تجهیزات هسته ای غلبه کند».

آندرئاس پرسبو مدیر اجرایی مرکز آموزش و اطلاعات و تحقیقات -که در لندن قرار دارد- به بلومبرگ گفته است: «بیشتر فن آوری های مورد استفاده در ایران چند دهه عمر دارند. اما نکته کلیدی دسترسی به مواد خام است. اگر شما مواد خام در اختیار داشته باشید و استعداد کافی برای پردازش آنها داشته باشید می توانید هر چیزی را که نیاز دارید، بسازید».

بلومبرگ سپس به ذکر مصادیقی از خودکفایی ایران در حوزه برنامه هسته ای پرداخته و نوشته است: «ایران -که چهارمین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد- در سال 2011 ساخت فیبر کربن را در داخل آغاز کرد، مواد قوی و سبکی که در ساخت توربین های بادی، هواپیماها و سانتریفیوژها کاربرد دارد. همانند بازار غنی سازی اورانیوم، که در اختیار شرکت هایی همانند اورنکو (Urenco Ltd. ) آروا (Areva SA) و روس اتم (Rosatom Corp)، قرار دارد،‌ تولید فیبر کربن نیز در انحصار چند شرکت از جمله هکسل (Hexcel Corp)، بی ای ایی سیستم (BAE Systems Plc) و تورای (Toray Industries Inc)، قرار دارد.

در ادامه این مقاله از قول یوسف بات فیزیک دان و تحلیل گر مسائل هسته ای که مشاور آکادمی علوم ملی آمریکا درباره برنامه هسته ای ایران است، آمده است: «در حالی که رژیم تحریم ها در ابتدا روند توسعه فنی برنامه هسته ای ایران را کند کرد اما در عین حال سبب شد ایران در برخی زمینه های کلیدی خودکفا شود. جدا از اسرائیل، احتمالا ایران پیشرفته ترین کشور در خاورمیانه در زمینه فن آوری هسته ای محسوب می شود».

بلومبرگ سپس با ذکر یک نمونه دیگر از پیشرفت های ایران آورده است: «جمهوری اسلامی همچنین در زمینه های دیگر حیاتی که مورد تحریم واقع شده اند، نیز خودکفا شده است. ایران هم اکنون در تولید گریس صنعتی فومبلین -گریسی که در داخل سانتریفوژها از آنها استفاده می شود- خودکفا شده است و آن را در بازارهای جهانی نیز می فروشد».

ایگور خریپونوف نماینده سابق کنترل تسلیحاتی شوروی سابق در آمریکا که هم اکنون در مرکز امنیت و تجارت بین المللی آتن در گرجستان کار می کند، در تحلیل این مسئله به بلومبرگ گفته است: «‌اگر در گذشته ایران به فرآورده ها و فن آوری های آماده برای برنامه هسته ای خود نیاز داشت که تماما تحت تأثیر تحریم ها قرار گرفتند اکنون سطح منابع وارداتی مورد نیاز به اجزاء اساسی و بسیار ساده کاهش یافته است که تهران می تواند آنها را در داخل ارتقاء دهد».

در انتهای این مقاله آمده است: «پل اینگرام مدیر اجرایی شورای اطلاعات امنیت آمریکا و انگلیس - که در لندن قرار دارد - می گوید دیپلمات ها باید بر شفافیت بیشتر درباره تأسیسات هسته ای ایران متمرکز شوند تا این که بخواهند تلاش کنند مانع از غنی سازی اورانیوم توسط تهران شوند. اینگرام گفت: ایران روابط اقتصادی زیاد و پیچیده ای با بیشتر کشورها غیر از آمریکای شمالی، اروپا و شرق دور دارد بنابراین نباید جای تعجب باشد که آنها می توانند فن آوری های خود را توسعه دهند تا بتوانند موادی را جایگزین مواد تحریم شده کنند. او افزود: تجربه اعمال تحریم ها علیه ایران پیشتر نیز این موضوع را تأیید کرده بود».