رهبری سیدالشهداء در واقعه عاشورا برای جدایی محض و کامل حق و باطل +صوت

به گزارش سرویس اندیشه دینی پایگاه 598، آنچه پیش رو دارید دهمین جلسه سخنرانی آیت الله سید محمد مهدی میرباقری؛ رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم است که در دهه اول محرم الحرام سال 96 در هیأت ثارالله قم (مدرسه فیضیه) برگزار شده است. ایشان در این بحث بیان می کنند نقشه شیطان در پیش برد اهدافش اغواگری است؛ یعنی با درآمیختن حق و باطل چهره مطلوب و خیرخواهانه ای از باطل ارئه داده و همه را گمراه می کند. حضرت سیدالشهداء خیلی عجیب عاشورا را پیش بردند؛ یعنی در عین این که عظیم ترین جنگ نظامی است بزرگترین درگیری فرهنگی هم هست. حضرت درگیری نظامی را به یک کانون جوشش فرهنگ حق و حقیقت تبدیل کردند. یک کارخانه عظیمی که دستگاه باطل را تجزیه می کند و حق و باطلش را جدا می کند و باطل را بدون پوشش و بی شائبه حق نشان می دهد. در این واقعه شیطان و دستگاه باطل مجبور شدند که علیرغم خواست خود حجاب حق را از باطل خود بردارند. این جاست که عظم ها و اراده ها و فهم ها رشد پیدا می کند و آدم ها رشید می شوند و می توانند از اغوای شیطان نجات پیدا کنند و الا عبور مشکل بود...

مقام محمود پیامبر در شفاعت از همه امتها

اعوذبالله السمیع العلیم من همزات الشیاطین بسم الله الرحمن الرحیم الحمدالله رب العالمین و اصلی و اسلم علی خاتم انبیائه و علی اهل بیته الطیبین و اللعنه علی اعدائهم اجمعین. وجود مقدس نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از طرف خدای متعال برای هدایت کافه امت مومنین و دستگیری آنها از قبل از دنیا و عالم دنیا و بعد از دنیا مأمور هستند و همه امم دیگر هم تحت حمایت حضرت هستند؛ یعنی تمام انبیاء الهی در این مسیر شاگردان مکتب و جزو شیعیان و پرچمداران حضرت در اداره جامعه بشری هستند و حضرت امت را در دنیا و برزخ و آخرت حمایت می کنند و از گزند دشمن و گزند شیطان و ابلیس و قوای او حفظ می کنند. شیاطین با همه وجود به میدان آمدند که انسان ها را برده و عبد خودشان کنند؛ و وجود مقدس نبی اکرم دنبال این هستند که همه عالم بنده خدای متعال شوند. این طرح بزرگ و مأموریتی که حضرت از طرف خدای متعال دارند تا قیامت هم ادامه دارد و حتی در قیامت هم ایشان هستند که بار امت را می کشند.

در روایات ذیل این آیه در تعریف مقام محمود فرمودند «وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَى آن يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَّحْمُودًا»(اسراء/79) شما در شب تهجد داشته باشید که بر شما فرض و واجب بوده و مقدمه رسیدن به مقام محمود و مقام شفاعت است. در روایات است که در قیامت وقتی کار سخت می شود حضرت کار را تمام می کنند؛ و انبیاء الهی هم امت ها را به نبی اکرم ارجاع می دهند؛ یعنی وقتی سراغ حضرت آدم و حضرت نوح و ابراهیم خلیل و موسای کلیم و عیسای مسیح می آیند؛ آنها همه را به وجود مقدس نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم ارجاع می دهند. وجود مقدس نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم مقابل باب الرحمن به سجده می افتند و بعد از سجده حضرت است که در باز می شود و خدای متعال می فرماید: از هرکس که می خواهید دستگیری و وارد بهشت کنید.

دشواری های این مسیر با شفاعت حضرت طی می شود. لذا بخش عمده ای از عبادت های حضرت عبادت هایی است که برای شفاعت نسبت به امتها و امت خودشان است. چون همه مومنین امت حضرت هستند؛ یعنی صف مومنین در تاریخ امت حضرت هستند و ایشان برای شفاعت امت خودشان است که بسیاری از این رنج ها و عبادت ها را تحمل می کنند و انجام می دهند.

اغواگری شیطان برای انحراف از بندگی خدای متعال

شفاعت حضرت برای عبور دادن عالم از مسیر طرح پیچیده ای است که شیطان برای اضلال و گمراه کردن ما طراحی کرده است. شیطان رجز خوانده و با خدای متعال مقابله کرده و به فرموده قرآن قسم خورده و گفته است «لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ»(حجر/39)؛ یعنی من طوری برنامه ریزی و طراحی می کنم که همه فریب می خورند و هیچ کس نمی فهمد که کار از کجا پیش می رود. با فریب و اغوا کار خودم را جلو می برم و دشمنی خودم را در پوشش دوستی اعمال می کنم. همه طرح ها و مقصد شیطان این است که ما را عبد خودش کند تا ما به عبادت او مشغول باشیم و از عبادت خدای متعال باز بمانیم. این برنامه ای که دارد برای این است که ما را تا مرحله بندگی خودش جلو ببرد و با تزیین و اغوا انجام می شود.

«قَالَ رَبِّ بِمَا أَغْوَيْتَنِي لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَلَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِين»(حجر/39) شیطان سوء ظن بالله پیدا کرده و به خدای متعال عرض کرد تو مرا اغوا کردی، خدایا من هم اینها را اغوا می کنم؛ یعنی دشمنی خودم را در قالب یک طرح پیچیده ای که همه مظاهرش دوستی و خیرخواهی و خیراندیشی است پیش می برم؛ چنانچه شیاطین انس هم طرحی می ریزند که ظاهرش کاملاً دوستانه و خیرخواهانه است.

عاشورا؛ بزرگترین اقدام حضرت برای عبور امت از طرح بزرگ شیطان

در مقابل این طرح بزرگ و برنامه پیچیده ای که شیطان دارد، وجود مقدس نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم شفاعت می کنند و با شفاعت حضرت است که امت عبور می کنند. این شفاعت چهره های مختلفی دارد یکی از آنها بیان [و تبیین] قرآن است «وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَ الْحِكْمَةَ»(آل عمران/164) یک چهره بزرگ این شفاعت این است که بار را تحمل می کنند و امت را عبور می دهند. عاشورا یکی و یا شاید بزرگترین صحنه ای است که وجود مقدس نبی اکرم عهد آن را برای شفاعت امت و به سلامت عبور دادن آنها از این مسیری که شیطان در نظر گرفته پذیرفتند و برای اینکه گرفتار نشویم یکی از بزرگترین اقدامات و مرحله هایی که در طرحشان داشتند عاشورا است. جزو برنامه های الهی حضرت است که عهدش را خدای متعال از ایشان گرفته است.

وقتی خدای متعال می خواست وجود مقدس سیدالشهداء را به فاطمه زهرا سلام الله علیهم اجمعین عنایت بکند جبرئیل آمده و عرض کرد: یا رسول الله، بناست چنین فرزندی به دختر شما و امیرالمومنین عطا بشود؛ ولی این فرزند دارای این ابتلائات عظیم و سخت است. حضرت زهرا سلام الله علیها - به تعبیر غیر لطیف من - با خدا سر این مسئله چانه زدند و خدای متعال هم مزدهایی را برای سیدالشهداء قرار داد. یکی از مزدها این است که ائمه هدات معصومین در نسل ایشان هستند و از طریق ایشان می آیند و کار عالم را به انجام می رسانند. امام زمان در نسل ایشان است. شفاء در تربت ایشان است و تربت ایشان همه قلوب را تطهیر می کند؛ و در تحت قبه ایشان حجاب ها برداشته می شود و دعاها مستجاب می شود. تربت ایشان به گونه ای است که به فرموده روایات «إِنَّ السُّجُودَ عَلَى تُرْبَةِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ يَخْرِقُ الْحُجُبَ السَّبْعَ»(1)، همه حجاب های هفتگانه را بین انسان و خدای متعال برمی دارد.

این طرح این عاشورا بخشی از برنامه حضرت برای اداره عالم است. چون اداره و رساندن امت با حرف و حدیث نیست؛ بلکه نیاز دارد به سرپرستی و شفاعت و دستگیری و تر و خشک کردن و قدم به قدم آنها را از صحنه ها عبور دادن. مثل بزرگ شدن یک کودک که با حرف نیست بلکه یک بخش آن با تعلیم و تربیت است و مادر باید طفل را تر و خشک کند تا او را از آن سختی ها عبور بدهد و او را رشد بدهد.

ما هیچ وقت مستغنی نمی شویم که بتوانیم خودمان راه را ببینیم؛ بلکه باید ما را ببرند. ما مثل طفلی هستیم که دائماً باید دستگیری بشویم. در این مسیر امت نیاز به شفاعت و دستگیری دارند و این شفاعت نیاز به یک محبتی دارد که خدای متعال در وجود مقدس معصومین قرار داده است. آنها «مَعْدِنَ الرَّحْمه... شُفَعَاءُ دَارِ الْبَقَاءِ وَ الرَّحْمَةُ الْمَوْصُولَة» هستند. این رشته رحمت است که شفاعت را درست می کند و معصوم با محبت دستگیری می کند. یکی از سخت ترین چهره های دستگیری و شفاعت حضرت و بزرگترین و سخت ترین عباداتی که وجود مقدس نبی اکرم تحمل کردند برای این که عالم را از این فتنه ها و طرح و نقشه و اغوای شیطان عبور بدهند عاشورا بود؛ یعنی اغوای شیطان جز با عاشورا برملا نمی شود. عاشورا است که باطن شیطان را در عالم ظاهر می کند.

بنابراین عالم با شفاعت حضرت به سمت مقصد حرکت می کند و این شفاعت تا قیامت و بعد از قیامت هم هست. یکی از محوری ترین چهره های شفاعت وجود مقدس نبی اکرم حادثه عاشورا است که کاملاً برای شفاعت رقم خورده و عهد آن را هم از وجود مقدس ایشان گرفتند. حضرت فرمودند «حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْن»(2)؛ یعنی سیدالشهداء علیه السلام پاره وجود مقدس رسول گرامی اسلام هستند و حقیقت وجودی نبی اکرم و ایشان به هم گره خورده و به وسیله سیدالشهداء این شفاعت اتفاق می افتد. هم در دنیا و هم در قیامت اعظم وسایل شفاعت همین قصه وجود مقدس سیدالشهداء علیه السلام است.

معنای شفاعت هم این نیست که جهنمی ها را با فرض جهنمی بودن در بهشت می برند؛ آدم هایی که بهشتی نشدند اندازه و عقل و ایمان و احساس و صفات بهشتی ها را پیدا نکردند و بهشت را هم نمی شود آلوده کرد؛ بلکه معنی شفاعت این است که کاری می کنند که انسان تطهیر و وجودش بهشتی می شود و صفات بهشتی ها در او پیدا می شود. مثلاً تسنیم نهری متعلق به امیرالمومنین علیه السلام در مقابل درب بهشت است. در روایت توضیح داده شده که مومنین وقتی می خواهند به بهشت بروند در این نهر شستشوی می کنند و صفات رذیله شان مثل حسد پاک می شود و بعد وارد بهشت می شوند. شفاعت یعنی انسان ها را به رشد رساندن، رشید کردن به طوری که همت و فهمشان بزرگ شود.

همراهی با رسول خدا در این طرح نیاز به این دارد که انسان بزرگ بشود و بزرگ شدن به این است که فکر و عقلش و صفاتش بزرگ بشود و خودش هم از دنیا و حتی گاهی از عقبی هم بزرگتر بشود؛ تا بزرگ نشود نمی تواند بیاید و در این طرح همراهی بکند. معنای این که حضرت با عاشورا شفاعت می کنند یعنی انسان ها را رشید و بالغ و بزرگ می کنند؛ علو و همتی پیدا می کنند می توانند در این مسیر قدم بردارند و برای این مسیر کار و فداکاری بکنند. خلاصه ما از طفولیت و کودکی و سبابت با عاشورا عبور می کنیم بزرگ و رشید می شویم و می توانیم به امام زمان برسیم.

در زیارت عاشورا این نکته به بیان های مختلفی گفته شده است «لَقَدْ عَظُمَ مُصَابِي بِكَ فَأَسْالُ اللَّهَ الَّذِي أَكْرَمَ مَقَامَكَ وَ أَكْرَمَنِي آن يَرْزُقَنِي طَلَبَ ثَارِكَ مَعَ إِمَامٍ مَنْصُورٍ» وقتی انسان وارد عاشورا شد و عظمت حادثه عاشورا را فهمید و در آن گداخته شد، می تواند در کنار امام زمان بیاید و به امام زمان کمک کند. بنابراین عبور از مراحل و بزرگ شدن ما هم در دار دنیا و هم در ظهور و در قیامت براساس عاشورا اتفاق می افتد.

درک عظمت واقعه عاشورا و جایگاه آن در شفاعت

اگر کسی عظمت عاشورا را نفهمید طبیعتاً نمی تواند بفهمد که این عاشورا در عبور دادن عالم چه جایگاهی دارد. حادثه عاشورا وسعت و عظمتش بسیار گسترده تر از آن چیزی است که از ابتدا نشان می دهد؛ نه متعلق به سال 61 و محیط کربلاست و نه متعلق به عالم دنیا بلکه متعلق به کل تاریخ و کل عوالم است. حتی عالم انبیاء که مخلصین و راه یافته ها هستند و شیطان در آنها هیچ نفوذی ندارد آنها هم در یک مراحلی وارد این صحنه عاشورا شدند. در زیارت عاشورا عظمت حادثه عاشورا اینطور بیان می شود «لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِيَّةُ وَ جَلَّتْ وَ عَظُمَتِ الْمُصِيبَةُ بِكَ عَلَيْنَا وَ عَلَى جَمِيعِ أَهْلِ الْإِسْلَامِ وَ جَلَّتْ وَ عَظُمَتْ مُصِيبَتُكَ فِي السَّمَاوَاتِ عَلَى جَمِيعِ أَهْلِ السَّمَاوَات»

نکته بعدی وسعت دستگیری سیدالشهداء علیه السلام است . سیدالشهداء صرفاً از ما دستگیری نمی کنند بلکه از همه عوالم در عاشورا دستگیری می کنند گویا همه عوالم در سیرشان به سمت خدای متعال محتاج به این شفاعت و دستگیری هستند. شاهد آن هم این است که همه عوالم درگیر حادثه عاشورا هستند. از جمادات تا نباتات تا حیوانات تا عالم جن و انسان و ملک حتی عالم انبیاء و همه عوالم درگیر شدند. اگر بنا بود حادثه عاشورا فقط برای دستگیری از ما باشد دلیلی نداشت که این حادثه در همه عوالم یک جلوه هایی داشته باشد. در روایات و زیارت بیان شده است که همه عوالم از سماواتی ها و زمینی ها و جمادات و نباتات و حیوانات بر سیدالشهداء گریستند عجیب تر اینکه حتی اهل جهنم هم بر ایشان گریستند. جهنمی ها هم به وسیله سیدالشهداء علیه السلام شفاعت و تطهیر و پاک می شوند و از جهنم بیرون می آیند؛ الا سه دسته که اهل شام و بصره و کوفه هستند و شاید اشاره به همان خوارج و جملی ها و اهل شام و ناکثین و قاسطین و مارقین است که با حضرت درگیر بودند و جز این سه دسته مابقی گویا با شفاعت سیدالشهداء تطهیر می شوند. برنامه سیدالشهداء برنامه ای است که گویا اینها را هم می خواهد تطهیر کند و همه عوالم را به سمت خدای متعال سوق بدهد.

خدای متعال انبیاء الهی را هم درگیر با این واقعه کرد؛ برای این که به وسیله این واقعه سالک بشوند و راه پیدا کنند. اگر خدای متعال یعقوب علی نبینا و اله علیه السلام را به فراغ یوسف مبتلا می کند، برای این است که حضرت یعقوب در این حادثه رشد کند؛ اگر خدای متعال ابراهیم خلیل را به داستان اسماعیل مبتلا می کنند برای این است که ابراهیم خلیل یک مرحله مهمی از رشدشان عبور از این صحنه است. همه انبیاء الهی و به خصوص انبیاء اولوالعزم را خدای متعال با حادثه عاشورا درگیر کرد؛ چون یکی از مهمترین مراحل سیر خودشان و امتشان سیر با عاشورا و کربلا است. در آن فرصت کوتاهی که موسای کلیم با خضر راه رفتند، حضرت خضر یکی از مسائلی که با موسای کلیم در میان گذاشتند تا حضرت برای میدان بزرگ درگیری با فرعون آماده بشوند و امت خودشان را هدایت بکنند، ماجرای عاشورا و سیدالشهداء علیه السلام است.

حادثه عاشورا حادثه ای است که در آن یک درگیری بسیار بزرگ بین نبی اکرم و جبهه ابلیس و شیاطین اتفاق افتاد. هیچ درگیری به این وسعت و عظمت نیست؛ یعنی از آثارش که می بینید هیچ جنگ و درگیری در طول تاریخ نبوده که اینقدر بر عوالم اثر گذار باشد. بزرگترین میدان درگیری است.

این پوسته و ظاهر و قالب ظاهری واقعه عاشورا بسیار مهم است ولی باطنش بسیار مهم تر است اگر کسی باطن عاشورا و حقایق و اسرار عاشورا و اسرار الشهاده را ببیند، متوجه می شود که این واقعه عظیم بزرگترین درگیری است که در تاریخ بین جبهه انبیاء و جبهه مقابل اتفاق افتاده است و هیچ درگیری به این وسعت و عظمت نبود.

این درگیری بزرگ هم یک جنگ همه جانبه و هم قتال است و کار به جایی رسیده که هم کشته بشوند و هم بکشند. یک جنگ تمام عیار فرهنگی است و وجود مقدس سیدالشهداء این جنگ را به گونه ای اداره کردند که همان معمای اصلی حل بشود. در خطبه ای وجود مقدس امیرالمومنین فرمودند «وَ لَوْ أَنَّ الْحَقَّ خَلَصَ مِنْ لَبْسِ الْبَاطِلِ انْقَطَعَتْ عَنْهُ أَلْسُنُ الْمُعَانِدِينَ وَ لَكِنْ يُؤْخَذُ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ إ وَ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ فَيُمْزَجَانِ فَهُنَالِكَ يَسْتَوْلِي الشَّيْطَانُ عَلَى أَوْلِيَائِهِ وَ يَنْجُو الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ الْحُسْنى»(3)، آنجایی کار مشکل می شود که حق و باطل با هم آمیخته می شوند و اگر باطل بدون اختلاط با حق عرضه بشود احدی او را نمی پذیرد و اگر حق در پوشش باطل قرار نگیرد کسی نمی تواند به او اعتراض بکند و هیچ کس نمی تواند عیب و نقصی به حق بگیرد. شیطان و دستگاه باطل حق و باطل را آمیخته می کنند و بر حق پوشش باطل قرار می دهند و باطل را با حق آمیخته می کنند و در اینجاست که تشخیص دشوار می شود. از این طریق شیطان استیلا پیدا می کند. یک قسمت عمده از طرح و برنامه شیطان که کار را دشوار می کند و نجات از آن سخت می شود، همین اختلاطی است که اتفاق می افتد و آنهایی که خدای متعال از قبل برایشان خیری در نظر گرفته می توانند از این فتنه نجات پیدا بکنند.

هدایت و رهبری سیدالشهداء در جدایی محض حق و باطل در عاشورا

وجود مقدس سیدالشهداء عاشورا را به سمتی برده اند که شیطان و دستگاه شیطان مجبور شدند آن پرده ها را کنار بزنند. لذا در عاشورا هم حق محض محض و هم باطل خالص خالص است؛ این که حضرت در طول راه اینقدر سخت گیری می کردند و در شب عاشورا اصحاب خودشان را هم مرخص فرمودند برای همین بود که در عاشورا خلوص محض باید باشد. این آن نقطه ای است که بناست حق و باطل کاملاً از هم جدا بشوند. اگر بنا باشد در مرکز این واقعه باز حق و باطل با هم آمیخته بشوند و شبهه پیدا بشود امکان ندارد که امواجش بتواند این فتنه را خنثی بکند.

عاشورا واقعه عظیمی است که همه عوالم را طی می کند و همه قلوب را تحت تأثیر قرار می دهد. یک بیداری عمومی در همه جبهه حق ایجاد می کند؛ یک بصیرت و موضع گیری و شجاعت در کل جبهه حق از انبیاء تا جمادات هر کدام در موقف خودشان ایجاد می کند. این واقعه در نکته کانونی خودش باید خالص خالص باشد و حضرت طوری عاشورا را پیش بردند که آنجا دیگر هیچ اختلاطی نیست. در صفین و کنار امیرالمومنین خوارج هم می جنگند؛ ولی در عاشورا اینطور نیست. در جبهه امام مجتبی کنار حضرت می جنگند اما بعد سجاده را از زیر پای حضرت می کشند و حضرت را متهم می کنند به این که مومنین را ذلیل کردی؛ ولی در جبهه سیدالشهداء اینطوری نیست. حضرت طوری جبهه را شکل دادند که هیچ نقطه ضعفی در اصحابشان و اهل بیتشان نیست. هیچ کسی در حقانیت سیدالشهداء تردید نکرد. جبهه سیدالشهداء، خالص خالص است و هیچ کسی از سیدالشهداء گلایه نکرد. اوج خلوص اوج رضا و اوج تسلیم در اصحاب سیدالشهدا هست. خود حضرت هم محور این بلای عظیم هستند و این بلای عظیم را با اخلاص و رضای خودشان به مقصد رساندند؛ یعنی با اخلاص حضرت عالم می رسد. نکته این که حضرت شب عاشورا فرمود: بروید؛ اگر نباشید هم من کار را تمام می کنم، همین است که عالم با اخلاص سیدالشهداء راه می رود. همین سپاه حضرت که به ظاهر یک سپاه محدودی است، نقطه کانونی جبهه حق و نقطه جوشش همه آن ظرفیت هایی است که باید در جبهه حق و در عصر ظهور پیدا بشود. اینجا را حضرت خالص محض کردند.

زمانی که حضرت با خدای متعال عهد بستند، خدا فرمود: باید اهل بیت و اصحاب را بیاورید، زیرا باید جمعیتی را تربیت کنید که به درد این صحنه بخورند و حضرت قول دادند و این کار را هم انجام دادند. در عاشورا این اتفاقی که افتاد یک خلوص محض است. هیچ ضعفی در جبهه دوستان حضرت نیست. احدی نیست که از حضرت گلایه داشته باشد؛ یا از خودش ضعف نشان بدهد. اگر هم بعضی ها درجاتشان فرق می کرد، خود حضرت مراقبه کردند و همه آنها را به سلامت از این عرصه عبور دادند. حضرت می فرمودند «صَبْراً بَنِي الْكِرَامِ فَمَا الْمَوْتُ إِلَّا قَنْطَرَةٌ تَعْبُرُ بِكُمْ عَنِ الْبُؤْسِ وَ الضَّرَّاءِ إِلَى الْجِنَانِ الْوَاسِعَةِ وَ النَّعِيمِ الدَّائِمَة»(4) در روز عاشورا کار که سخت می شد، حضرت و یک عده ای از اصحابشان مرتب چهره شان برافروخته تر می شد. بعضی ها کار برایشان سخت می شد حضرت نهیب می دادند و مراقبت می کردند و آنها را عبور می دادند. در آخرین لحظه هم بالای سرشان می آمدند و به سلامت آنها را عبور می دادند.

اهل بیت خودشان را برای عاشورا روز به روز آماده کردند و شب و روز عاشورا هم برای اسارت آماده کردند. بعد هم با سر مطهر خودشان کهف این کاروان شدند و این کاروان را تا مقصد همراهی کردند و نگذاشتند ذره ای ضعف در دل آنها پیدا بشود؛ اگر یک جایی کار سخت می شد برای آنها قرآن می خواندند و صحبت می کردند؛ البته همه نمی شنیدند و نمی دیدند و فقط بعضی صحنه ها بود که دیگران هم می دیدند. حضرت با آنها حرف و گفتگو داشتند و نگاهشان می کردند و حرف می زدند و ذکر می گفتند و قرآن می خواندند و این کاروان را بردند. زینب کبری سلام الله علیها تعجب کردند و فرمودند که من گمان نمی کردم که شما این صحنه را هم دارید و خیال می کردم کار تمام می شود و سیدالشهداء در عاشورا می ماند و ما باید بقیه راه را برویم. در حالی که سیدالشهداء با سر مطهر این کاروان را همراهی کردند.

زید بن ارقم می گوید در کوفه بودم دیدم صدای تلاوت می آید و این آیه قرآن خوانده می شود «أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا»(کهف/9)؛ سر از حجره بیرون کردم دیدم سر مطهر سیدالشهدا جلوی سرها است و یک عده هم زن و بچه اسیر دورشان هستند و حضرت این آیه را می خواندند. خیلی عجیب است این دهان معمولی نیست. گفت: واقعاً شما اعجب هستید. آیا این کهف اعجب است یا کهف آنها؛ این اهل بیت اعجب هستند یا اصحاب کساء؟!

بنابراین سیدالشهداء طرح عاشورا را طوری شکل دادند که خلوص محض است. لذا جوری مقاومت کردند که هیچ ضعفی در جبهه دشمن نبود و هیچ تجزیه ای در جبهه خود حضرت اتفاق نیافتاد که یک عده ای بیرون بروند و یک صف جدا بشوند. نتیجه اش این شد که در این جبهه ای که هیچ ناخالصی ای نیست و سراسر مقاومت و تسلیم و رضا است دشمن مجبور شده است پرده خودش را بالا بزند و هرچه در چنته خودش داشته را نشان بدهد. این همان جایی است که حضرت حق و باطل را تفکیک کرد و باطل مجبور شد آن پوشش حق خودش را که هیچ وقت نمی خواهد کنار بگذارد، رها کند. شیطان نمی خواهد اغوای خودش را کنار بگذارد و می گوید: من با اغوا همه را جهنمی می کنم و با دوست نمایی همه را در مسیر خودم می برم. خدای متعال در خصوص شیطان می فرماید که دشمن آشکار شماست؛ ولی سیدالشهداء او را مجبور کردند که مشت خودش را باز کند و چهره فریب خودش را کنار گذارد.

حضرت خیلی عجیب عاشورا را پیش بردند. در عین این که عظیم ترین جنگ نظامی است بزرگترین درگیری فرهنگی هم هست. حضرت درگیری نظامی را به یک کانون جوشش فرهنگ حق و کانون جوشش حقیقت تبدیل کردند؛ به یک کارخانه عظیمی که دستگاه باطل را تجزیه می کند و حق و باطلش را جدا می کند و باطل را بدون پوشش حق و بی شائبه حق نشان می دهد. این جاست که عظم ها و اراده ها و فهم ها رشد پیدا می کند و آدم ها رشید می شوند و می توانند از اغوای شیطان نجات پیدا کنند و الا عبور مشکل بود. السلام علیک یا اباعبدالله...

پی نوشت ها:

(1) مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج‏2، ص: 734

(2) كامل الزيارات، النص، ص: 52

(3) نهج البلاغة (للصبحي صالح)، ص: 88

(4) معاني الأخبار، النص، ص: 289