حرمتهایی که شکسته شد:
· شکستن حرمت شئونات جایگاه ریاست جمهوری توسط کسانیکه احتمال تصدی آن برایشان فراهمشده است.
· شکستن حرمت شئونات نامزدهای خدمت در جایگاه ریاست جمهوری
· شکستن حرمت جمهوری مظلوم اسلامی با بیان جمهوری خالی
· شکستن حرمت ارکان نظام با حمله غیرمستقیم به شورای نگهبان
· شکستن ساحت علمی و اخلاقی برخی استادان دانشگاه
· شکستن حرمت برخی افراد
· شکستن رعایت تقوای کارگزاران گذشته و یا آینده کشور
· و...
شیوههای غلطی که استفاده شد:
· متلکپرانی
· تخریب و تمسخر
· تهمت
· خلاف واقع گویی
· فرار از پاسخگویی
· مظلومنمایی
· تحریک عواطف بجای عقلانیت
· ادعای سواد داشتن و بیسواد بودن طرف مقابل
· ادعای فهم داشتن و نفهم بودن طرف مقابل
اتفاقات بدی که رقم خورد:
· سو استفاده از بیانات رهبری برای توجیه گفتار بیربط خود
· همسویی با ادبیات و اهداف دشمنان
· به سخره گرفتن اهداف انقلاب اسلامی
· بیاحترامی به حرمت کاندیدای ریاست جمهوری
· بیاحترامی به برخی اقوام ایرانی
· بیاحترامی به مراجع و علما که درس حوزوی خواندهاند
· تلاش برای تداوم مدیریت سالهای گذشته و تداوم مشکلات جامعه
· بیان صحبت بیربط بجای پاسخ ندادن به سؤالات برنامه
· القاء شکاف بین مردم و حاکمیت از سوی دشمنان و بد خواهان مردم
· تولید کلی محتوا برای مدتها تبلیغات غربیها علیه جمهوری اسلامی
· و غیره
برخی از مصادیق اتفاقات در مناظره اول:
· تهدید کاندیدای مقابل مبنی بر ممنوعیت خروج و سپردن به دادگاه (آقای رضایی به آقای همتی)
· اتهام اخلالگر اقتصادی به یکی از کاندیداها (آقای همتی به آقای رضایی)
· القای عدم امنیت جانی و توهین به کشور مبنی بر عدم آزادی بیان و مظلومنمایی توسط یکی از کاندیداها (آقای همتی)
· توهین به مدرک تحصیلی رئیس فعلی قوه قضاییه غیرمستقیم توهین به انتصابی که رهبر انقلاب کردهاند (آقای مهر علیزاده به آقای رئیسی)
· توهین سندرم سمت بیقرار در تغییر مسئولیت (آقای مهرعلیزاده به آقای رئیسی)
· توهین در اینکه کسب پست ریاست جمهوری برای رسیدن به پست بالاتر یعنی رهبر انقلاب شدن (آقای همتی به آقای رئیسی)
· شکستن حرمتهای دین مبین اسلام: "چرا باید به دخترخانمی که وقت گذاشته و تحصیلکرده است، پیامک بدهیم و بگوییم شما حجابت را در ماشین رعایت نکردی و به آنها استرس وارد کنیم؟" (آقای همتی) درحالیکه خودرو فضای عمومی جامعه است و حجاب هم امر به دین است و این کاندیدا بعداً چگونه میخواهد بیاید و قسم بخورد من به اسلام عمل میکنم؟
· تغییر سروصورت ظاهر با بوتاکس که خود سوژه رسانهها شده (آقای رضایی)
· بیان برخی اشکالات نامزد مورد خطاب (آقای زاکانی)
· نسبت پوششی دادن به چند نامزد دیگر (آقای همتی)
· یکی که در دولت روحانی مسئولیت کلیدی اقتصادی داشته از رئیس اش کلی تعریف کرد و در انتها گفت کاندیدای دولت نیست! (آقای همتی)
· صحبت کردن بعضی کاندیداها با گویش خاص آذری برای تحریک آنها به رأی دادن توهین به آن قومیت است (آقای همتی و آقای مهر علی زاده)
· درحالیکه پروژه اف ای تی اف در نهاد رسمی کشور در حال بررسی میباشد، برای اعمال فشار و توجیه قصور و سوء مدیریتهای دولت 12 به عدم تصویبش حمله کرد. (آقای همتی) و حالآنکه این مسئله به اشخاص مربوط نمیشود.
· تلاش در جهت فریب افکار عمومی با ادعای جدا بودن از دولت فعلی با برکناری نمایشی اخیر، درحالیکه سالها یکی از مهرههای اصلی دولت فعلی بوده است (آقای همتی)
· اسم بردن از یکی از سران فتنه 88 و دولت خیالی خود را دولت سوم اصلاحات نامید (آقای مهرعلیزاده)
· توهین غیرمستقیم یکی از نامزدها به دیگری با بیان پنج در برابر یک، به عبارتی یک نفر را اصلاً به حساب نیاورده (آقای همتی)
· توهین و اتهام به ساحت علمی و اخلاقی برخی استادان دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران: «... من که میدانم چطور اقتصاد خواندید. من از نحوهٔ اخذ مدرک شما خبر دارم. استادهای دانشگاه را مجبور میکردید بیایند دفتر شما از شما امتحان بگیرند. ... آقای رضایی! چیزی نگویید که مجبور شوم برخی مسائل را اینجا بگویم.» (آقای همتی به آقای رضایی)
جمعبندی:
· مدل غلط مناظرات غربیهای بیاخلاق و بیفرهنگ، بصورت مسری در حال تکرار در مناظرات انتخاباتی کشورمان میباشد.
· مناظره اول نشان داد برخی افراد تأیید صلاحیت شده، صلاحیتهای شخصیتی و اخلاقی و کفایت سیاسی و مدیریتی نمایندگی جمهور ایرانیان را ندارند و برخی دیگر حتی در سطح نامزد رئیسجمهور هم نیستند.
· دست ائتلاف نا نوشته حاکم بر دولت 12 از کارنامه عملی و صداقت و اخلاق تهی است.
· روحانی واقعی محترمی که در مقابل تخریبها رفتار کریمانهای داشت، اثبات و نمایان شد.
· برخی ثابت کردند هیچ برنامهای برای رفع مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم ندارند و فقط با تهمت و اهانت مانند مهرههای انتحاری پیشه کردهاند.
· درحالیکه مردم منتظر بودند نمایندگان دولت مستقر، طرحی نو دراندازند یا عذر تقصیر بیاورند اما نهتنها چنین نکردند و مشکلات را فرافکنی کردند، بلکه اخلاق را هم باختند.
· تلخی بداخلاقی و توهین و تهمتها؛ امید به فصلی تازه در نظام حکمرانی شایستگان را رقم خواهد زد، فصلی که بشارت اخلاق و صداقت و همت و جدیت است،
· سنت غلطی که از دوره مناظرات احمدینژاد شکل گرفت. در انتخابات سال 1392 و 1396 این روشهای عملیات روانی توانست بخشی از مردم را تحت تأثیر قرارداده و آرای مردم را به سمتی ببرد که مسبب مشکلات عدیده وضع موجود میباشد. اینک به مرحله دیگری تغییر شکل یافته است
· تقوای مناظراتی توسط برخی بشدت رعایت نشد و تبعا در صورت تصدی مسئولیت نیز رعایت نخواهد کرد، کما اینکه در هشت سال گذشته مکرر شاهد آن بودیم.
سخن آخر
· در شب شهادت امام صادق علیهالسلام، مصداق این حدیث:"کونوا لنا زینا و لا تکونوا علینا شینا "آبروی ما باشید نه موجب بی آبرویی." معیار خوبی برای تشخیص عاملان به این حدیث و متظاهران بوده است.
· برخی از مطالب بیانشده مخل امنیت ملی بوده و بایستی بهعنوان تخلف فاحش با آن برخورد شده و در مناظرات بعدی ادامه نیابد؛ و قواعد و روش مناظرات و مدیریت آن تجدیدنظر اساسی و فوری یابد.
· گویا مشیت الهی بر این است که جفاکاران در حق مردم، رسوایی و خواری را با کلام و زبان خویش به نهایت برسانند؛ و دست خدا که بالای دستهاست، در گام دوم انقلاب، رئیسجمهور همگام با گام دوم انقلاب با انتخاب اصلح از سوی مردم رقم خورد.
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی پژوهشگر و مؤلف کتاب نظام مدیریت فرهنگی در شهر اسلامی – ایرانی (بر پایه مبانی نظری و فرایند فکری سازنده شهر اسلامی)